De Advocaat-Generaal bij het Parket van de Hoge Raad heeft op 4 juni 2021 het toetsingskader besproken van de verplichting tot het afleggen van rekening en verantwoording voor gevoerd financieel beheer gedurende het leven van de erflater.

Erfrecht. Verplichting tot het afleggen van rekening en verantwoording voor gevoerd financieel beheer gedurende het leven van erflater? Toetsingskader.

De A-G concludeert als volgt.

Uitgangspunt is het arrest van de Hoge Raad van 9 mei 2014 HR:2014:1089).

In dit arrest staat het volgende.

Volgens vaste rechtspraak kan een verplichting tot het doen van rekening en verantwoording worden aangenomen indien tussen partijen een rechtsverhouding bestaat of heeft bestaan krachtens welke de een jegens de ander (de rechthebbende) verplicht is om zich omtrent de behoorlijkheid van enig vermogensrechtelijk beleid te verantwoorden.

Een zodanige verhouding kan voortvloeien uit de wet, een rechtshandeling of ongeschreven recht (vgl. onder meer HR 2 december 1994, HR:1994:ZC1561, NJ1995 548 en HR 8 december 1995, HR:1995.ZC1911, NJ 1996,274).

Aan het oordeel dat op grond van ongeschreven recht een verplichting bestaat om zich te verantwoorden over de behoorlijkheid van het over het vermogen van een ander gevoerd beheer, kan bijdragen dat sprake is van een rechtsverhouding die verwantschap vertoont met een of meer in de wet geregelde gevallen waarin een dergelijke verplichting is neergelegd, zoals gemeenschap, opdracht of zaakwaarneming.

Voor het overige is het antwoord op de vraag of een zodanige verantwoording geboden is, sterk afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

Omstandigheden die in dit verband een rol kunnen spelen zijn onder meer:

  • de redenen waarom het beheer is gevoerd,
  • de verhouding die bestond tussen degene die het beheer voerde en de rechthebbende,
  • hetgeen in de relatie tussen partijen of in soortgelijke gevallen gebruikelijk is of was,
  • de mate waarin degene die het beheer voerde, zelfstandig kon en mocht handelen, en
  • de mate waarin de rechthebbende in staat is geweest de handelingen van degene die het beheer voerde te overzien en voor zijn belangen op te komen.”

De formulering dat een partij verplicht is zich omtrent de behoorlijkheid van enig vermogensrechtelijk beleid te rechtvaardigen, omvat ook het geval dat iemand voor een ander beheer heeft gevoerd.

Er is dan sprake is van reken- en verantwoordingsplicht, ofwel een plicht tot de rechtvaardiging van het gevoerde beleid (beheer).

Wat deze plicht precies inhoudt, wordt telkens bepaald door de aard van de rechtsverhouding welke verplicht tot het zich omtrent de behoorlijkheid van enig vermogensrechtelijk beleid te rechtvaardigen, en de omstandigheden van het gegeven geval.

Bedacht moet worden dat er in sommige rechtsverhoudingen geen verplichting bestaat tot het doen van rekening en verantwoording, maar dat er wel bepaalde informatieplichten bestaan.

Wilt u de gehele conclusie bekijken? Klik dan hier.

Heeft u een vraag aan onze advocaat verdeling erfenis over de vereffening of verdeling van een erfenis, over de uitleg van een testament of over de nietigheid van een testament, over de taken en bevoegdheden van de executeur, over het kindsdeel of over de legitieme, of over het berekenen van de legitieme, of over het afleggen van rekening en verantwoording in het erfrecht, belt u dan gerust onze advocaat verdeling erfenis op 020-3980150.

Wilt u meer weten over de verdeling van een erfenis, bezoek dan onze website over de verdeling van een erfenis. Klik dan hier.

Wilt u meer weten over het erfrecht, bezoek dan onze website. Klik dan hier.

Wilt u meer weten over ons advocatenkantoor? Klik dan hier.